شرکت‌هاي متقاضي ورود به ارائه خدمات خرد اپراتوري، در حال مذاکره جدي با اپراتورهاي موبايل جهت ورود به اين عرصه هستند در حاليکه همچنان فهم درستي از فضاي کسب‌وکاري و مدل‌هاي تجاري MVNO وجود ندارد و رسالت MVNEها در ديد کارشناسان نيز نامشخص است
وايمکس نيوز- اپراتورهاي مجازي تلفن همراه اين روزها شديدا در حال مذاکره با اپراتورهاي موبايل جهت امضاي قرارداد همکاري براي ورود به عرصه ارتباطات کشور و تبديل موافقت‌هاي اصولي‌شان به پروانه هستند، اما همچنان فهم درستي نسبت به فعاليت اين قبيل اپراتورها حتي در بدنه کارشناسي جامعه وجود ندارد.
اپراتور مجازي نوعي اپراتور تلفن همراه است که داراي بسترهاي مخابراتي لازم براي ارسال مکالمات و داده‌ها نيست بلکه ترافيک شبکه اپراتور ميزبان (MNO) را بصورت عمده خريداري نموده و سپس با برند خود اقدام به فروش خدمات در بازار مي‌نمايد.
مدل‌هاي تجاري مختلفي از MVNOها در دنيا وجود دارد که براساس نوع فعاليت اپراتورهاي بين‌المللي، تاکنون چهار قالب تجاري همسو با روند توسعه زنجيره ارزش اپراتوري براي آنها احصاء شده است.
اين چهار مدل به شرح Branded Reseller, Light-MVNO, Full-MVNO and Network enablers است.
Branded Reseller: آسان و سبک‌ترين مدل کسب‌وکاري اين حوزه را شامل مي‌شود که در واقع اپراتور مجازي را درگير قيمت‌گذاري خدمات خرده فروشي نمي‌کند.
اپراتور مجازي نقش رابط بين اپراتور ميزبان (MNO) و دارنده يک برند را بازي مي‌کند. در واقع اين کسب‌وکار تسهيل کننده شبکه بازاريابي و کانال‌هاي توزيع يک برند مي‌شود.
کل زنجيره ارزش آفريني و ارائه خدمت از بخش شبکه دسترسي تا تعريف سرويس‌هاي ارتباطي در اين مدل برعهده MVNO است.
کسانيکه به دنبال ارائه خدمات اپراتوري با کمترين سرمايه‌گذاري و در سريع‌ترين زمان ممکن هستند اغلب به اين شيوه روي مي‌آورند.
Full-MVNO: کامل‌ترين مدل کسب‌وکاري اين بخش است که تنها به شبکه دسترسي اپراتور ميزبان و گاهي اوقات هم به شبکه هسته (Core) دسترسي ندارد.
سرمايه‌گذاران اين حوزه به جز دو مورد بالا، به تأمين ساير اِلمان‌هاي زنجيره ارزش مي‌پردازند.
مدل کسب‌وکاري اين اپراتورها اقتباس شده از رفتار بازيگران عرصه مخابراتي است که در نهايت مي‌تواند هم‌افزايي را در عرصه تلکام ايجاد کند.
Light-MVNO: مدلي بين Branded Reseller و Full-MVNO است و کنترل فضاي بازاريابي و فروش خدمات عمده ارتباطي را در اختيار متقاضيان قرار مي‌دهد.
تفاوت اين مدل با فول‌ها، اين است که نه تنها در بخش دسترسي بلکه در ساير بخش‌ها نيز صاحب شبکه نيستند يا به عبارتي سطح ارائه خدمات اين مدل متکي به شبکه اپراتورهاي اصلي موبايل است.
Network Enablers: به عنوان اپراتور تأمين کننده يا شرکت توانمندساز شناخته مي‌شود و حلقه ارتباطي MNO با MVNO است. اين شرکت‌ها روي تدارک زيرساخت‌ها تمرکز مي‌کنند و به اين واسطه زمينه راه‌اندازي عمليات MVNOها تسهيل مي‌شود.
موقعيت قرارگيري MVNE بين MNO و MVNO است تا به اين واسطه بتواند سرويس‌هاي ارزش افزوده و فرآيندهاي پشتي اپراتور را تا مرحله پيشنهاد خدمات ويژه تعريف و مرتب کند.
شرکت‌هاي توانمندساز موانع پيش‌روي سرمايه‌گذاري در حوزه MVNOها را کاهش مي‌دهند به اين صورت که با تجارب ارتباطي خود به عنوان بازوي مذاکراتي MVNOها با MNOها عمل مي‌کنند.
اپراتورهاي مجازي که به دنبال رشد زودهنگام و انفجاري بازار خدماتي خود باشند ناگزير به استفاده از راهکارهاي اين شرکت‌هاي توانمندساز هستند.
قطعا اگر يک اپراتور مجازي موبايل باشيد، در جريان سختي ايجاد توازن منطقي بين خدمات پشتيباني MVNE و ميزان وابستگي به آن هستيد.
زمانيکه MVNE مورد نظر شما مباحث زيرساختي و نحوه اتصال را فراهم مي‌کند شما بايد بدانيد کسب‌وکارتان چه سمت‌وسويي دارد و قرار است به کجا برويد؛ اهميت اين موضوع در اعمال کنترل بيشتر روي عمليات شبکه و ارتقاي بهره‌روي سيستمي است.
اگر در فضاي جامعه بيشتر از يک اپراتور مجازي وجود داشته باشد، هر کدام از آنها مجبور هستند تا به شريک مورد نظر خود (MVNE مورد نظر) تکيه کنند تا فارغ از چالش مباحث زيرساختي، پاسخگويي سريع و مؤثر را براي مشترکان شبکه خود به ارمغان آورند.
چنين راهکاري قطعا چالاکي اپراتورهاي مجازي و رضايت مشترکان را به شکل توأمان با هم دارد اما از طرفي با توجه به اينکه شرکت‌هاي توانمندساز کمي در سطح جامعه حضور دارند که در ارتباط مستقيم با اپراتورهاي موبايل (MNO) هستند، اين نيز مي‌تواند باعث بروز چالش ديگري شود.
چالشي که به واسطه پشتيباني از چند برند MVNO اتفاق مي‌افتد و ممکن است در آينده از ميزان پاسخگويي MVNE در مواجهه با اختلالات شبکه‌اي بکاهد.
از سويي ديگر حضور کم MVNEها در بازار تأثير بسزايي در شرايط رقابت ناعادلانه بين اپراتورهاي مجازي خواهد داشت به گونه‌اي که قدرت چانه‌زني بيشتر، منتج به ارائه خدمات عمده بهتر و با قيمت جذاب‌تري به اپراتور مجازي مربوطه خواهد شد؛ اين موضوع در کنار ريسک‌هاي جدي فضاي کسب‌وکاري MVNOها مي‌تواند موجب شکست زودهنگام سرمايه‌گذاري‌هاي داخل کشور شود.
اپراتورهاي مجازي موبايل براي انتخاب MVNE بايد مطمئن شوند که پلت‌فرم BSS/OSS که حکم ستون فقرات عمليات ارتباطي را دارد، انعطاف‌پذير، مقياس‌پذير و مبتني بر خدمات ابري است تا به اين واسطه ميزان سرمايه‌گذاري در زيرساخت‌ها کاهش يابد.
انتخاب پلت‌فرم‌هاي درست، مي‌تواند اپراتورهاي مجازي را قادر به ارائه سرويس‌هاي گسترده و قابل تجميع کند تا در برابر نياز مشترکان پاسخگو بوده و از خود انعطاف نشان دهد.
همکاري درست اين دو حلقه و فناوري‌هاي مورد استفاده زيرساختي، بر قدرت بخش CRM (مديريت ارتباط با مشتري) مي‌افزايد و اپراتورهاي مجازي نسبت به شرکت‌هاي توانمندساز وفادارتر مي‌کند.
توانمندسازهاي خوب قادر خواهند بود که روز بروز از نگراني MVNOها بابت چالش‌هاي پيش‌رو کاسته و بر نحوه درآمدزايي بيشتر آنها تمرکز کنند.
MVNE خوب معمولا علاوه بر ارائه دورنمايي از آينده کسب‌وکار اپراتورهاي مجازي بايد قادر به ارائه نقشه راهي براساس نسل‌هاي مختلف تکنولوژي و مطابق با افق تصوير شده توسط مديران MVNO باشد.
توانمندسازها علاوه بر تمامي موارد مذکور بايد قابليت ارائه خدمات ماژولار که زمينه رقابتي براي MVNOها ايجاد مي‌کند را داشته باشند. ساختار پلت‌فرم BSS/OSS بايد قابليت ساده‌سازي اکوسيستم‌هاي پيچيده را جهت پشتيباني از دستگاه‌هاي بي‌شمار، سيستم‌عامل‌هاي مختلف و اپليکيشن‌ها داشته باشد.
منبع: تسنيم